Tworzywa sztuczne a ekologia
Plastik jest dzisiaj postrzegany jako jedno z poważniejszych zagrożeń dla naturalnego środowiska i główny winowajca w procesie jego postępującej degradacji. Owiany złą sławą materiał jest jednocześnie tak powszechny, że wielu z nas trudno wyobrazić sobie bez niego życie. Naukowcy od dawna pracują w laboratoriach nad stworzeniem bardziej przyjaznego tworzywa. Czy plastik zyska wkrótce drugie, bardziej ekologiczne życie?
Początki plastiku
Do tej kwestii jeszcze wrócimy, na razie jednak zastanówmy się, skąd plastik się wziął i co tak właściwie zadecydowało o tym, że zrobił zawrotną światową karierę? Próby pozyskania taniego surowca o wielu zastosowaniach od zawsze zaprzątał umysły ludzkie. Pierwsze udane próby zastąpienia naturalnych surowców innym materiałem miały miejsce już w XIX wieku. Ojców plastikowego odkrycia było kilku, ale marzenie o stworzeniu całkowicie syntetycznego materiału udało się zrealizować dopiero na początku XX wieku belgijskiego przemysłowcowi Leo Baekelandowi. Po tym przełomowym odkryciu rozpoczęła się prawdziwa plastikowa rewolucja, która trwa nieprzerwanie do dzisiaj.
Ciemna i jasna strona tworzywa sztucznego
Plastik ma szerokie zastosowanie i jest wykorzystywany w każdej branży na skale masową. Jest tani, łatwy w transporcie, plastyczny i posiada prawie nieograniczoną liczbę zastosować. Posiada jednak także ciemną stronę – jego rozkład trwa długo i stosunkowo niewielka ilość plastiku poddawana jest recyklingowi. Problem z plastikowymi odpadami jest globalny i zagraża ekosystemom na całym świecie. Szacuje się, że tylko i wyłącznie do Morza Śródziemnego co minutę trafia aż 30 tys. Plastikowych butelek. Taki sam problem dotyczy każdego rejonu świata.
Co dalej z plastikiem?
Naukowcy od lat pracują nad sposobami ograniczenia szkodliwego wpływu plastiku na środowisko. Choć do przełomu jeszcze nie doszło, a problem zdaje się ciągle narastać, odkrycia i ustalenia badaczy pozwalają mieć nadzieję, że wkrótce się to zmieni. Swój udział w poprawie walki z plastikowymi odpadami mogą mieć również polscy naukowcy, którzy mają już pewne sukcesy na tym polu. Przykładów nie trzeba szukać daleko – niedawno badacze z PAN opracowali np. metodę pozyskiwania ekologicznego i biodegradowalnego plastiku, który rozkłada się w kilka lat. Z kolei pracownicy naukowi toruńskiego uniwersytetu pracują nad preparatem zawierający grzyby przyspieszającym rozkład odpadów plastikowych nawet o 20 proc.